1.2. Hasta Değerlendirimi

Genel Muayene ve Anamnez

Sabit protezler için yapılan değerlendirmede, hastanın fiziksel veya ruhsal sağlığı açısından mutlaka yapılması gerekmeyen tedaviler yapılmamalı ya da ertelenmelidir. Bazı durumlarda da, istenmeyen sonuçların engellenebilmesi için premedikasyon gerekebilir.

Hepatit ya da AIDS gibi bulaşıcı hastalıklar sorgulanmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır. Bulaşıcı olmayan ancak hastanın sağlığı açısından önemli olan durumlar da vardır. Eğer, herhangi bir alerjik reaksiyon ihtimali varsa sorgulanmalı ve hastanın doktoru ile konsültasyona gidilerek alerjinin kaynağı konusunda bilgi sahibi olunmalıdır. Alerjik reaksiyona neden olan ilaç ya da materyal kullanımından kaçınılmalı ve alternatifler uygulanmalıdır. Lokal anestezikler ve antiiyotikler bu tarz ilaçların başında gelmektedir. Ölçü materyalleri ve özellikle nikel içeren alaşımlar bu tür reaksiyonlara neden olabilecek maddelerdir.

Kalp damar rahatsızlıkları olan hastaların, özel tedavi gereksinimleri olabilir. Kontrol altında olmayan bu tür hastalarda, kan basıncı (tansiyonu) normal seviyede olmadan tedaviye başlanmamalıdır. Genel olarak sistolik basıncı 160 mm civayı, diastolik basıncı 95 mm civayı geçen hastaların tedavilerine ara verilmeli, mutlaka ilgili hekimle konsültasyona gidilmelidir.

Yüksek tansiyon ve kalp damar hastalığı geçmişi olan hastalara, epinefrin içeren ilaçlar verilmemelidir. Epinefrin, kalp atış hızını ve kan basıncını arttırır.

Kalp kapakçığı protezi taşıyan, bakteriyel endokardit geçiren, kalıtsal kalp sorunları olan veya romatizmal ateş geçmişi olan hastalarda, doktoru ile konsültasyon yapılarak profilaksi yapmak gerekebilir.

Epilepsi, diş hekimliği açısından engel oluşturmaz ancak hastanın tedavi sırasında geçirebileceği bir nöbet sırasında, gerekli müdahaleyi zorlaştırır. Bu hastalardaki anksiyetenin kontrol edilebilmesi için de önlem gerekir. Hastanın nöbet geçirme olasılığını azaltmak için uzun, yorucu seanslardan kaçınılmalıdır.

Diyabet hastaları kontrol altında iseler, rutin diş tedavilerini rahatlıkla yaptırabilirler. Kontrolsüz hastalar, kan şekeri yükselerek ya da hiperglisemiye eğilimi olan hastalar, tedavi stresinden olumsuz etkilenirler ve şeker komasına girebilirler. Hipoglisemi de sorunlara yol açabilir. Kontrol altındaki bir diyabet hastası, düzenli yemek yememişse başı döner ve zehirlenmiş görüntüsü verir. Tedaviye başlamadan önce, hastanın diş tedavisine dayanıp dayanamayacağı ve şeker seviyesinin uygun şekilde kontrol edilip edilmediği kendisini takip eden doktordan öğrenilmelidir.

Hastanın, şikayetini tam olarak anlatmasına olanak sağlanmalıdır. Tedavi sonrasındaki beklentilerini tam olarak anlayabilmek için hekim çaba göstermelidir. Estetik beklentilerin ne olduğu ve bu beklentilerin ne ölçüde karşılanabileceği belirlenmelidir.

Ağız içi muayene

Hastanın ağız içi muayenesinde, öncelikle ağız hijyeni değerlendirilir. Dişlerdeki plak oluşumu ve genel periodontal durum incelenir. Dişeti iltihabının varlığı ya da yokluğu, mevcut cepler, bu ceplerin yeri ve derinliği de belirlenmelidir. Dişlerde mobilitenin varlığı ve miktarı, okluzyondaki erken temaslar ile ilişkisi ve dişin destek olarak kullanılıp kullanılamayacağı da göz önüne alınmalıdır.

Dişsiz sahalar incelenmeli ve farklı bölgelerdeki dişsiz sahaların birbirleri ile olan ilişkileri, destek olarak kullanılması düşünülen diş ya da dişlerin durumu, varsa çürükler, önceden yapılmış restorasyonlar veya başarısız tedaviler ve nedenleri kaydedilmelidir.

Resim 1. 1 a,b,c. Diş kayıpları, anterior ya da posterior bölgede bir veya birden fazla, komşu ya da aralıklı olarak oluşabilir. Dişsizliğin önünde ya da arkasındaki dişler sorunlu, sağlıklı veya restorasyonlu olabilir.

Periapikal, ısırma, oklüzal veya panoramik radyografiler muayeneye destek olarak kullanılabilirler. Periapikal radyografiler daha detaylı bilgi verirler. Ara yüzlerdeki çürüklerin ve önceden yapılmış restorasyonların çevresindeki ikincil çürüklerin saptanabilmesi için dikkatlice incelenmelidir.

Resim 1.2. a, b, c. Önceden yapılmış restorasyonlar ve durumları belirlenmelidir. Bunların, uygunlukları ve değiştirilip değiştirilmeyeceği konusunda karar verilmelidir. Alınan radyografiler, klinik değerlendirmeyi desteklerler.

Resim 1. 3. a, b. Dişlerdeki aşınmalar ve nedenleri incelenmeli, bruksizm gibi kas hastalıklarına bağlı aşınmalarda, etyolojiye göre tedavisi tamamlandıktan sonra restorasyonlar yapılmalıdır. Mevcut restorasyonların uygun olmayan oklüzal ilişkilerine bağlı olarak, restorasyonlardaki etkiler ve karşıt doğal dişlerdeki aşınmalar gözden kaçırılmamalıdır.

Resim1. 4. a, b. 15 yıl önce uygulanmış implantlar ve protetik restorasyonların, kontrol amacı ile panoramik radyografi ile muayenesinde, tüm tedavi ve restorasyonların sorunsuz olduğu görülmüştür.

Resim 1. 5. Muayene aşamasında, ağız içi ve ağız dışı radyografiler de önemli yer tutar. a. Periapikal, b. ısırma, c. oklüzal veya d,e. panoramik radyografiler muayeneye destek olarak kullanılabilirler.

Resim 1. 6. a, b. Panoramik radyografierle, periapikal lezyonlar ile daha önce yapılmış endodontik tedavilerin nitelikleri belirlenebilir. Dişsiz alanlardaki gömülü kökler, dişler ve diğer patolojik unsurlar da ortaya konulabilir.

Resim 1. 7. a, b, c. Öncelikle, destek diş veya dişlerin çevresi olmak üzere, dişeti ve alveol kemiği seviyesi gözlenmelidir. Destek dişin kron-kök oranı hesaplanmalı, köklerin biçimi, uzunluğu ve yönü incelenmelidir. Periodonsiyumdaki herhangi bir genişlemenin varlığı, dişin çevresindeki kortikal kemik tabakası ve kemik trabeküIIeri değerlendirilmelidir.

Hakettiğinizi almanız için çalışıyoruz

Hastalarımıza hak ettikleri gülümsemeleri vermek için çalışıyoruz